CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, hem üreticinin hem de tüketicinin mevcut sistemde mağdur olduğuna dikkat çekti. Gürer: “Bahçe bitkilerinde sorunlar yaşıyoruz, sebzede de tablo farklı değil. Özellikle sebze üretildiği yerde üretici para kazanmıyor ama rafta fiyatlar sürekli artıyor. Bu durum hem üreticiyi hem de tüketiciyi mağdur ediyor. Cebinde para kalmayan vatandaş rafta ürün görse de alamıyor, çünkü fiyatlar artarken gelir yerinde sayıyor. Üretici ise artan girdi maliyetleri nedeniyle kazanç sağlayamaz hale geldi.” ifadelerini kullandı.
Buluşan: “üretemez hale gelirsek bu ülke aç kalır”
Yeşil Sakarya Üreticiler Birliği Başkanı Süleyman Buluşan, üreticilerin yaşadığı temel sorunları şu sözlerle özetledi: “Gerçekten üretici kazanamıyor, tüketici pahalı yiyor. Ama bizim için en büyük tehlike artık üretemez hale gelmemiz. Eğer üretim durursa bu ülke aç kalır. Her geçen yıl bir önceki yılı arar olduk. Girdi fiyatları enflasyonun çok üzerinde artıyor. İlaç, tohum, gübre, işçilik gibi temel kalemlerdeki zamlar üretimi zorluyor. Özellikle soğan ve diğer sebzeler büyük işçilik isteyen ürünler. Artık üretici dayanamıyor.”
“Plansız üretim ve eski hal yasası üreticiyi mağdur ediyor”
Buluşan, tarımda en önemli sorunlardan birinin plansız üretim olduğunu vurgulayarak, “Planlı üretim ve planlı pazar sistemine geçmediğimiz sürece ne üretici para kazanabilir ne de halk ucuz ürün yiyebilir. Üretici kazanmazsa halk da pahalı yemeye devam eder.” dedi.
Üretici birliklerinin doğrudan üreticiden mal almasının mevcut 5957 sayılı Hal Kanunu ile engellendiğine dikkat çeken Buluşan: “Eski 552 sayılı yasada üretici birliklerine bazı istisnalar tanınıyordu. Ancak yeni kanunla bu haklarımız ortadan kalktı. Böylece üreticiyle tüketicinin doğrudan buluşmasının önü kesildi. Hallerdeki aracılık sistemi yıllardır değişmedi. Hal kanunu değişmediği sürece biz üretici birlikleri olarak üreticimize tam anlamıyla hizmet veremiyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Karnabahar üreticisi zarar ediyor, aracılar kazanıyor”
Birlik Başkanı Buluşan, son dönemde yaşanan fiyat dengesizliğine örnek olarak karnabahar üretimini gösterdi:“Geçtiğimiz haftalarda hallerde karnabahar 80-100 lira civarındaydı, ancak üreticiye ödenen fiyat 30-40 liraydı. Şimdi fiyat 40-50 liraya düştü ama üretici 10 liraya bile satamıyor. Oysa maliyet 10 liranın üzerinde. Bu tablo, üreticinin nasıl zarar ettiğini açıkça gösteriyor.”
“Üretici birlikleri desteklenmeli, hal yasası yeniden düzenlenmeli”
Yeşil Sakarya Üreticiler Birliği olarak Tepebaşı Belediyesi ile iş birliği içinde olduklarını belirten Buluşan, “Belediyemizin destekleriyle soğuk hava deposu kurduk ve ürünlerimizi burada muhafaza ederek pazarlamaya çalışıyoruz. Ancak İstanbul gibi büyükşehirlerde üretici birliklerinin hal sistemi içinde yer alması şart. Bunun için Bayrampaşa Hali’nde üretici birliği olarak bir çalışma başlatmak istiyoruz.” dedi.Başkan Buluşan: “Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç üreticiye destek sağlıyor. Ancak ürettiğimizi değerinde satamayınca sorun artıyor.” dedi.
